بیانیه پنجاه و یکمین نشست شورای وزرای امور خارجه سازمان همکاری اسلامی و محکومیت رژیم صهیونیستی
محکومیت رژیم صهیونیستی توسط وزرای امور خارجه سازمان همکاری اسلامی در نشست استامبول
.
در پی برگزاری پنجاه و یکمین نشست شورای وزرای امور خارجه سازمان همکاری اسلامی در شهر استانبول، جمهوری ترکیه، در تاریخ 31 خرداد تا 1 تیر 1404 (21 تا 22 ژوئن 2025)، سازمان همکاری اسلامی‌بیانیه‌ای رسمی صادر نمود. شایان ذکر است که در این بیانیه، حمله رژیم صهیونیستی به ایران به‌شدت محکوم شده است. متن این بیانیه به‌منظور اطلاع و آگاهی خوانندگان محترم وب‌سایت، در ذیل ارائه می‌گردد.
بیانیه استانبول
تصویب‌شده توسط پنجاه و یکمین نشست شورای وزرای امور خارجه سازمان همکاری اسلامی
با موضوع: سازمان همکاری اسلامی در جهانی در حال تحول
22-21 ژوئن 2025 (برابر با 31 خرداد و 1 تیر 1404)
ما، وزرای امور خارجه و رؤسای هیأت‌های نمایندگی کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی (OIC)، که در پنجاه و یکمین نشست شورای وزرای امور خارجه در تاریخ 21 و 22 ژوئن 2025 در استانبول، ترکیه، شرکت کرده‌ایم،
با تأکید مجدد بر تعهد قاطع خود به اهداف، مقاصد و اصول سازمان و همچنین تمامی قطعنامه‌های تصویب‌شده توسط اجلاس‌های سران OIC و شورای وزرای امور خارجه،
مصمم به تقویت بیش از پیش پیوندهای وحدت و همبستگی در میان امت اسلامی،
- آرمان سازمان همکاری اسلامی، دومین سازمان بین‌المللی بزرگ پس از سازمان ملل متحد، را برای ایفای نقش فزاینده در محیطی با تفرقه بین‌المللی، تضعیف نهادهای بین‌المللی و جهانی در حال تحول ابراز می‌داریم و بر نیاز به تسریع در اصلاحات برای ارتقای جایگاه OIC به‌عنوان یک بازیگر بین‌المللی برجسته در زمینه ثبات منطقه‌ای و جهانی، تغییر توازن‌های ژئواستراتژیک، چندجانبه‌گرایی و نظام بین‌المللی مبتنی بر قانون تأکید می‌کنیم.
- بر اهمیت محوری مسئله فلسطین برای OIC، که در سال 1969 پس از حمله آتش‌سوزی به مسجدالاقصی تأسیس شد، تأکید می‌کنیم و حمایت قاطع خود را از تأسیس یک دولت فلسطینی مستقل، حاکم و پیوسته در مرزهای 1967 با پایتختی بیت‌المقدس شرقی اعلام می‌داریم و تأکید می‌کنیم که راه‌حل دو کشوری تنها راه‌حل عملی برای دستیابی به صلح و ثبات در منطقه برای همه است.
- بر اهمیت برگزاری هرچه سریع‌تر کنفرانس عالی‌رتبه سازمان ملل متحد درباره حل مسالمت‌آمیز مسئله فلسطین و اجرای راه‌حل دو کشوری و قطعنامه‌های مربوطه سازمان ملل، تحت ریاست مشترک پادشاهی عربستان سعودی و جمهوری فرانسه تأکید می‌کنیم؛ از سرگیری کار گروه‌های کاری ایجادشده بر اساس این کنفرانس و افزایش تلاش‌ها برای تضمین موفقیت آن را خواستاریم و از همه کشورهای عضو سازمان ملل دعوت می‌کنیم تا در این کنفرانس، پس از اعلام تاریخ جدید آن، به‌طور فعال شرکت کنند.
- کارزار نسل‌کشی جاری اسرائیل علیه نوار غزه، که بیش از 19 ماه ادامه یافته، و همچنین کارزارهای سیستماتیک تخریب و کشتار در کرانه باختری، از جمله بیت‌المقدس شرقی، با هدف حذف مسئله فلسطین، از جمله حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین را محکوم می‌کنیم؛ بر اهمیت دستیابی به آتش‌بس دائمی و پایدار و اجرای قطعنامه 2735 شورای امنیت با هدف پایان دادن به تجاوز، پیشبرد طرح بازسازی و احیای عربی-اسلامی‌برای نوار غزه و تضمین ارائه حمایت سیاسی و مالی به دولت فلسطین برای ایفای مسئولیت‌هایش در نوار غزه، همانند کرانه باختری، از جمله قدس شرقی، تأکید می‌کنیم.
- از تلاش‌های دیپلماتیک فشرده کمیته وزارتی تشکیل‌شده توسط اجلاس مشترک عربی-اسلامی درباره غزه برای فشار به‌منظور آتش‌بس فوری، ارسال کمک‌های بشردوستانه به تمام مناطق نوار غزه و آغاز گام‌های عملی برای اجرای راه‌حل دو کشوری حمایت می‌کنیم.
- اقدامات اسرائیل، به‌عنوان قدرت اشغالگر، در استفاده از گرسنگی به‌عنوان روشی برای نسل‌کشی از طریق ممانعت از ورود کمک‌های بشردوستانه و جلوگیری از اجرای وظایف سازمان‌های بشردوستانه سازمان ملل با هدف آواره کردن اجباری جمعیت فلسطینی را محکوم می‌کنیم. در این راستا، خواستار رد هرگونه آوارگی اجباری مردم فلسطین، باز شدن فوری گذرگاه‌ها و مرزها، ارسال بدون مانع و کافی کمک‌های بشردوستانه و تأمین حفاظت از جمعیت غیرنظامی فلسطینی هستیم.
- از آژانس امداد و کار سازمان ملل برای آوارگان فلسطینی (آنروا) که نقش بی‌بدیلی در ارائه خدمات به آوارگان فلسطینی ایفا می‌کند، حمایت می‌کنیم و از جامعه بین‌المللی می‌خواهیم که با توجه به وخامت اوضاع بشردوستانه در سرزمین‌های اشغالی فلسطین، از جمله قدس، حمایت سیاسی و مالی خود را از آنروا ادامه دهند.
- رد قاطع هرگونه طرح برای آوارگی اجباری فلسطینی‌ها از سرزمین‌شان را اعلام می‌کنیم، زیرا چنین اقدامی‌به معنای نابودی مسئله فلسطین و نقض فاحش قوانین بین‌المللی است؛ همچنین هدف‌گذاری سیستماتیک اسرائیل علیه نیازهای ضروری زندگی در غزه با نیت عمدی ایجاد شرایط غیرقابل‌تحمل برای وادار کردن فلسطینی‌ها به ترک سرزمین‌شان را رد می‌کنیم.
- از طرح عربی-اسلامی‌برای بازسازی و احیای زودهنگام نوار غزه حمایت می‌کنیم که نشان می‌دهد بازسازی غزه بدون نیاز به آوارگی فلسطینی‌ها امکان‌پذیر است؛ و تلاش‌های بشردوستانه مصر برای اطمینان از ارسال کمک‌های بشردوستانه و امدادی به نوار غزه را تحسین می‌کنیم.
- نگرانی عمیق خود را از تلاش‌های اسرائیل برای تغییر ویژگی‌های تمدنی شهر قدس شریف، تحریف هویت عربی و اسلامی آن و تضعیف وضعیت حقوقی آن، به‌ویژه تلاش‌ها برای تغییر وضعیت موجود در مسجدالاقصی، ابراز می‌کنیم و بر نیاز به حفظ هویت شهر مقدس به‌عنوان نمادی از تساهل و همزیستی میان سه دین توحیدی و حمایت از ساکنان مقاوم آن تأکید می‌کنیم. در این راستا، تلاش‌های کمیته قدس و بازوی اجرایی آن، آژانس بیت‌مال قدس شریف، را تحسین می‌کنیم.
- سیاست‌های بی‌ثبات‌کننده اسرائیل در منطقه و حملات اخیر آن به ایران، سوریه و لبنان را که نقض آشکار حاکمیت و امنیت این کشورها و قوانین بین‌المللی است، محکوم می‌کنیم؛ از جامعه بین‌المللی می‌خواهیم اقدامات بازدارنده‌ای برای توقف این تجاوزات اتخاذ کند و اسرائیل را برای جنایات مرتکب‌شده پاسخگو کند؛ تصمیم به ایجاد یک گروه تماس وزارتی باز می‌گیریم که وظیفه برقراری تماس‌های منظم با طرف‌های منطقه‌ای و بین‌المللی مرتبط را برای حمایت از تلاش‌های کاهش تنش، توقف تجاوز علیه ایران و دستیابی به حل مسالمت‌آمیز خواهد داشت.
- تجاوز اسرائیل علیه جمهوری اسلامی ایران را به‌شدت محکوم می‌کنیم، بر نیاز فوری به توقف حملات اسرائیل تأکید می‌کنیم و نگرانی عمیق خود را از این تشدید خطرناک که وضعیت انسانی، اقتصادی و زیست‌محیطی منطقه را تهدید می‌کند، ابراز می‌داریم.
- با دولت و مردم پاکستان اعلام همبستگی می‌کنیم، نگرانی عمیق خود را از تشدید نظامی اخیر در منطقه جنوب آسیا، از جمله حملات غیرموجه در چندین مکان در پاکستان و جامو و کشمیر آزاد ابراز می‌کنیم و بر لزوم خویشتنداری حداکثری و پرهیز از اقداماتی که منطقه را بی‌ثبات می‌کند، تأکید می‌کنیم.
- تأکید می‌کنیم که آتش‌بس اعلام‌شده در 10 مه 2025 باید به‌طور کامل رعایت شود تا صلح و ثبات منطقه‌ای تأمین گردد؛ از تلاش‌های کشورهای عضو برای کاهش تنش‌ها قدردانی می‌کنیم.
- بر پایبندی دقیق به توافق‌های دوجانبه، از جمله معاهده آب‌های ایندوس، تأکید می‌کنیم و بر اهمیت گفت‌وگوی گسترده برای حل مسالمت‌آمیز تمام اختلافات میان پاکستان و هند تأکید می‌کنیم.
- به دو گزارش هیئت کارشناسان شورای امنیت سازمان ملل (شماره S/2024/65، مورخ 15 ژانویه 2024، و شماره 2025/239، مورخ 14 ژانویه 2025) اشاره می‌کنیم.
- نگرانی عمیق خود را از افزایش اسلام‌هراسی، به‌عنوان شکلی از نژادپرستی و تبعیض، ابراز می‌کنیم، تمامی اقدامات خشونت‌آمیز مبتنی بر دین یا عقیده، گفتار نفرت‌پراکن و افراط‌گرایی ناشی از تبعیض مذهبی و همچنین تلاش‌هایی که به تفرقه‌های فرهنگی و تنش‌ها دامن می‌زنند را محکوم می‌کنیم؛ از جامعه بین‌المللی می‌خواهیم اقدامات مؤثری برای مبارزه با افراط‌گرایی، گفتار نفرت‌پراکن، توهین به ادیان، کلیشه‌سازی منفی و انگ‌زدن به افراد بر اساس دین، عقیده یا قومیت در سطح ملی و جهانی انجام دهد.
- تأکید می‌کنیم که تروریسم و افراط‌گرایی را نمی‌توان به هیچ دین، نژاد، قومیت یا ملیتی مرتبط دانست و باید بدون توجه به اشکال و مظاهر آن که صلح و امنیت جهانی را تهدید می‌کند، به‌طور قاطع محکوم شود.
- تجربه و ظرفیت کسب‌شده توسط برخی کشورهای عضو در فرآیند استعمارزدایی، ظرفیت مهمی‌برای میانجیگری و حل منازعات میان کشورهای عضو OIC و سایر کشورهای عضو سازمان ملل به سازمان اعطا می‌کند.
- از پیشرفت در فرآیند عادی‌سازی میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان، از جمله پایان مذاکرات درباره توافق دوجانبه برای برقراری صلح و روابط بین‌دولتی استقبال می‌کنیم و از ارمنستان می‌خواهیم موانع حقوقی و سیاسی باقی‌مانده برای امضای این توافق را برطرف کند و از تضعیف حاکمیت و تمامیت ارضی آذربایجان دست بکشد. حمایت کامل خود را از دولت و مردم آذربایجان در تلاش‌هایشان برای بازسازی و احیای سرزمین‌های آزادشده که به شدت از تجاوز ارمنستان آسیب دیده‌اند، اعلام می‌کنیم و از کشورهای عضو OIC می‌خواهیم از تلاش‌های مین‌زدایی آذربایجان که برای تضمین ایمنی، امکان بازسازی و بازگشت شرافتمندانه آوارگان حیاتی است، به‌طور فعال حمایت کنند.
- از تلاش‌های ملموس و قابل‌تحسین کشورهای عضو OIC، شامل جمهوری دموکراتیک خلق الجزایر، جمهوری فدرال سومالی و جمهوری اسلامی‌پاکستان، در چارچوب عضویت غیر دائم آنها در شورای امنیت سازمان ملل و حمایت آنها از مسائل اسلامی حمایت می‌کنیم.
- از تلاش‌های دولت موقت سوریه برای ادغام این کشور در نظام منطقه‌ای و بین‌المللی استقبال می‌کنیم، بر تداوم حمایت سیاسی و مالی از سوریه برای تضمین ثبات و امنیت تأکید می‌کنیم؛ از آغاز همکاری میان جمهوری ترکیه و گروه بانک توسعه اسلامی (IsDB) برای کمک به تلاش‌های بازسازی و احیای زودهنگام در سوریه حمایت می‌کنیم و کاوش در تلاش‌های مشترک برای رفع نیازهای اولویت‌دار در بخش‌هایی مانند انرژی و زیرساخت را تشویق می‌کنیم.
- موضع اصولی خود را مبنی بر احترام به حاکمیت، استقلال، تمامیت ارضی و وحدت و عدم مداخله در امور داخلی همه کشورهای عضو تأیید می‌کنیم.
- از آرمان‌های ترک‌های قبرسی مسلمان برای تأمین حقوق ذاتی خود حمایت می‌کنیم و بر اهمیت یافتن راه‌حلی مذاکره‌شده، متقابلاً قابل‌قبول، عادلانه، پایدار و ماندگار برای مسئله قبرس تأکید می‌کنیم و بر اهمیت توسعه تماس‌ها با ترک‌های قبرسی مسلمان برای غلبه بر انزوای غیرعادلانه تحمیل‌شده بر آنها تأکید می‌کنیم.
- حمایت خود را از اقلیت مسلمان ترک تراکیه غربی و جمعیت مسلمان ترک دودکانیس در یونان برای تضمین برخورداری کامل از حقوق و آزادی‌های اساسی‌شان تکرار می‌کنیم و تأیید می‌کنیم که حقوق مذهبی و فرهنگی آنها باید به‌طور کامل رعایت شود.
- نگرانی عمیق خود را از سرنوشت صدها هزار آذربایجانی که به‌صورت اجباری و سیستماتیک از سرزمین کنونی ارمنستان اخراج شده‌اند ابراز می‌کنیم و تخریب و تصاحب میراث فرهنگی اسلامی در آنجا را به‌عنوان نقض جدی قوانین بین‌المللی محکوم می‌کنیم. حق غیرقابل‌انکار آذربایجانی‌های اخراج‌شده برای بازگشت مسالمت‌آمیز، امن و شرافتمندانه به مکان‌های اصلی خود در سرزمین کنونی ارمنستان مطابق با قوانین بین‌المللی را تأیید می‌کنیم و از امتناع ارمنستان از گفت‌وگو با جامعه آذربایجانی غربی و سازمان‌های غیردولتی مدافع بازگرداندن حقوق انسانی نقض‌شده آذربایجانی‌های اخراج‌شده از سرزمین کنونی ارمنستان ابراز تأسف می‌کنیم.
- همبستگی خود را با مردم جامو و کشمیر تجدید می‌کنیم و حمایت کامل خود را از حق غیرقابل‌انکار آنها برای تعیین سرنوشت مطابق با قطعنامه‌های مربوطه شورای امنیت سازمان ملل و OIC و خواسته‌های مردم کشمیر اعلام می‌کنیم؛ و نقض گسترده حقوق بشر در جامو و کشمیر اشغالی غیرقانونی هند را محکوم می‌کنیم.
- نگرانی عمیق خود را از نقض جدی حقوق بشر علیه جامعه مسلمان روهینگیا و سایر گروه‌های مسلمان در میانمار ابراز می‌کنیم، خواستار اقدامات فوری برای دفاع از حقوق و آزادی‌های اساسی این جامعه هستیم، تعهد قاطع خود را برای به نتیجه رساندن موفقیت‌آمیز پرونده مطرح‌شده توسط گامبیا در دیوان بین‌المللی دادگستری (ICJ) علیه میانمار و بازگرداندن سریع روهینگیاهای آواره اجباری به میهن خود، میانمار، تأیید می‌کنیم.
- نگرانی عمیق خود را از سیاست‌های مخرب دنبال‌شده توسط رهبری نهاد جمهورسکا صربسکا، که فشار غیرقابل‌توجیهی بر سیستم قضایی و نهادها وارد کرده و بدین ترتیب حاکمیت و تمامیت ارضی بوسنی و هرزگوین را تضعیف کرده و تهدیدی جدی برای پایه‌های توافق صلح دیتون و نظم قانون اساسی بوسنی و هرزگوین ایجاد کرده است، ابراز می‌کنیم و از همه شرکای بین‌المللی می‌خواهیم برای تضمین پایبندی به توافق صلح دیتون و قانون اساسی بوسنی و هرزگوین همکاری کنند.
- نقش حیاتی COMCEC در رسیدگی به چالش‌های توسعه مشترک کشورهای عضو از طریق برنامه‌ها و پروژه‌های شاخص، گروه‌های کاری بخشی و برنامه‌های حمایت از پروژه را تحسین می‌کنیم.
- تلاش‌های پادشاهی‌هاشمی اردن در حفاظت و صیانت از اماکن مقدس اسلامی و مسیحی در شهر قدس را تحسین می‌کنیم و بر نقش مهم سرپرستی تاریخی‌هاشمی این اماکن در حفاظت و حفظ هویت عربی، اسلامی و مسیحی آنها و حفظ وضعیت تاریخی و حقوقی موجود تأکید می‌کنیم.
- قطعنامه‌های یونسکو که مسجدالاقصی و الحرم القدسی الشریف را به‌عنوان نام‌های مترادف تعیین کرده‌اند را تحسین می‌کنیم و تأیید می‌کنیم که باب‌المغاربه بخش جدایی‌ناپذیر مسجدالاقصی/الحرم‌الشریف است و حق «اداره مسجدالاقصی و امور اورشلیم» وزارت اوقاف و امور اسلامی و اماکن مقدس اردن برای بازسازی باب‌المغاربه و انجام نگهداری و حفظ مسجدالاقصی/الحرم‌الشریف و تنظیم ورود به آن، به‌عنوان تنها مقام قانونی با صلاحیت انحصاری بر مسجدالاقصی با کل مساحت 144 دونم، به‌عنوان مکانی صرفاً برای عبادت مسلمانان، که توسط قوانین بین‌المللی و وضعیت تاریخی و حقوقی موجود محافظت می‌شود، را تأیید می‌کنیم.
- از برگزاری کنفرانس سران اسلامی آتی در آذربایجان در سال 2026 استقبال می‌کنیم و مشتاقانه منتظر مشارکت آن در وحدت، همبستگی و همکاری در جهان اسلام هستیم.